Fotograaf op Curaçao

De collectie Fischer omvat meer dan 100.000 negatieven, 9.785 dia-positieven, 9.385 losse foto’s, 47 foto-albums en 14 registers. Deze collectie is door het Nationaal Archief grotendeels gedigitaliseerd. Een deel van deze collectie is al via onze digitale beeldbank toegankelijk. Onder Collectie of via Homepage bereikbaar.
lees meer
Fotograaf op Curaçao

Fotograaf op Curaçao

De collectie Fischer omvat meer dan 100.000 negatieven, 9.785 dia-positieven, 9.385 losse foto’s, 47 foto-albums en 14 registers. Deze collectie is door het Nationaal Archief grotendeels gedigitaliseerd. Een deel van deze collectie is al via onze digitale beeldbank toegankelijk. Onder Collectie of via Homepage bereikbaar.
lees meer

Fred Fischer fotograaf op Curaçao

Door M. Scriwanek

Fred Fischer werd 1905 in de stad Grinzig, Oostenrijk, geboren. Al op jonge leeftijd was hij gefascineerd door fotografie en films. Hij werkte in de jaren twintig als assistent van de bekende Duitse cinematograaf, Eugen Schüfftan, die een grote invloed op zijn werk kreeg. Schüfftan experimenteerde vooral met “speciale effecten” door gebruik te maken van spiegels. Zowel Schüfftan als Fischer moesten, als Joodse burgers, uitwijken voor het opkomend nazisme. In 1933, toen Hitler tot rijkskanselier werd benoemd, vluchtte Schüfftan naar Frankrijk, later week hij uit naar de Verenigde Staten. Fischer vluchtte al voor de “anschlüss” van Oostenrijk (1938) naar Amsterdam en week vandaaruit per schip naar het Westen, waar hij op Curaçao uitkwam, en er nooit meer weg wilde.

Fischer begon op Curaçao zijn eigen fotostudio en heeft vrijwel direct de Nederlandse nationaliteit aangevraagd. Op 10 mei 1940, toen Nederland werd bezet door Duitsland werden op Curacao alle Duitse en Oostenrijkse onderdanen opgepakt en op Bonaire geïnterneerd. Personen die als een ”gevaar voor de rust en veiligheid in het Gebiedsdeel “ waren aangemerkt werden op grond van de wet PB 1940, no. 38, in hechtenis genomen om gedurende de oorlogsperiode of een deel daarvan, geïnterneerd te worden. Ook Fred Fischer werd - nog met Oostenrijks paspoort -  naar Bonaire overgebracht.

Het belangrijkste en grootste kamp, “Playa Pariba”, even ten Zuiden van Kralendijk, werd in oktober 1940 opgeleverd. Dit was het strengst bewaakte kamp.


Er hebben echter meerdere locaties als oorlogsinterneringskamp dienst gedaan. De locaties waren:
-3 Schoolgebouwen op Bonaire van mei tot en met oktober 1940;
-kamp Guatemala, op de gelijknamige plantage te Bonaire sinds maart 1941 tot mei 1945. Fred Fischer verbleef in dit kamp Guatemala. Kamp Guatemala was speciaal ingesteld om de Duitsers en de Nederlanders enerzijds en de Duitse Joden anderzijds van elkaar te scheiden. De huisjes werden rondom het landhuis Guatemala geplaatst. Het landhuis zelf deed ook dienst als onderkomen voor de geïnterneerden. Guatemala was minder streng beveiligd en had een minder strikt regime dan kamp “Playa Pariba”. Kamp Guatemala was omheind met staaldraad, zonder prikkeldraad of cactussen en had ook geen “neutrale zone” zoals bij Playa Pariba. Het werd bewaakt door één brigadier.
Op 7 juni 1941 dienden de Duitse Joden uit Guatemala een rekest in bij gouverneur G.J.J. Wouters (13 juli 1936 – 15 juli 1942) met het verzoek hun internering te beëindigen.

Wouters correspondeerde met de minister van Koloniën Welter die hem de vrijheid gaf om zelf te bepalen of deze groep in “beperkte vrijheid” gesteld mocht worden. In augustus 1941 werd hen die status verleend. De beperkte vrijheid hield in:

  • geen verplichting om in het kamp te verblijven, wel de verplichting om op Bonaire te blijven;
  • voor diegenen die zich in Kralendijk gingen vestigen: meldingsplicht twee maal per dag bij Fort Oranje;
  • voor diegenen die op Guatemala bleven: één maal avondappèl bijwonen.

Voor Fred Fischer betekende dit dat hij de vrijheid kreeg om op Bonaire zijn foto bedrijf uit te oefenen. Omdat hij dat niet onder zijn eigen naam mocht doen werkte hij onder de naam Handel Mij Kralendijk van de familie Gerhards. Op Bonaire leerde Fischer ook duiken en “speervissen”, waarmee hij ook voor zijn eigen eten zorgde. Hij zou zijn duiklessen later combineren met onderwaterfotografie, waarin hij zich mede specialiseerde.Vanaf 31 augustus 1942 kreeg Fischer verlof van Gouverneur Kasteel om terug te keren naar Curaçao. In eerste instantie golden nog resticties, zo mocht Fischer nog niet de leiding over zijn fotostudio voeren. Officieel werd de accountant van de Handel Mij. Kralendijk, leidinggevende van Fischers fotostudio. Op 15 maart 1944 werden alle restricties, zoals ook de meldingsplicht, voor

Fred Fischer met  Moises F. da Costa Gomez

de Duitse Joden opgeheven. Fischer heeft zijn studio op verschillende plaatsen gehad. In de Breedestraat in Punda en later aan de Schottegatweg-Oost, nabij Saliña. Fischer heeft in 1956 een “World Press Photo Award” gewonnen, met een inzending van een geestelijke die aan zijn habijt werd getrokken door een hond.

Fischer heeft een geheel eigen stijl ontwikkeld. Mede geïnspireerd door zijn mentor Schüfftan, gebruikte hij bij buitenopnames spiegels voor extra belichting. Het zijn zorgvuldig geënsceneerde “portretten” die je meteen herkent als een “Fischer”. Zo heeft Fischer ook “historische scenes” geportreteerd, het uitdelen van water op een ezelskarretje, een tambu-feest, het interieur van een kas di pal’i maishi.

Fischer werd een bekende persoonlijkheid in het maatschappelijk leven op Curaçao, waar hij actief met talloze zaken meedeed: Prins Carnaval of toneelspel. Fred Fisher is gehuwd geweest met Mw. Nellie Cardoze welk huwelijk werd ontbonden door echtscheiding, ze kregen geen kinderen. Hij had een week eind huis op Brakkeput Ariba. Op tweede kerstdag, 26 december 1981, overleed hij. 

Dankzij hem kunnen we ons nu een levendig beeld vormen van de maatschappij in een belangrijke periode van transitie op Curacao: 1939-1981. Ook de overige eilanden van de voormalige Nederlandse Antillen zijn in zijn collectie vertegenwoordigd. 

Zijn collectie werd door het Nationaal Archief gekocht in de jaren tachtig. Aanvankelijk werd een klein deel van zijn collectie bestaande uit albums en enkele diapositieven na zijn overlijden bij het Cultureel Centrum Curaçao ondergebracht, maar dit gedeelte is later ook bij het Nationaal Archief terecht gekomen. De collectie Fischer omvat meer dan 100.000 negatieven, 9.785 dia-positieven, 9.385 losse foto’s, 47 foto-albums en 14 registers.

Uniek Perspectief

Perspectief vanuit een passagiersschip

Uniek perspectief

Fischer liet zich geen moeite ongetroost om een uniek uitzichtspunt te krijgen

Uniek perspectief

Kinderen op Westpunt zien wat wij zien

Belichtingstechniek

Voorbeelden van het gebruik van spiegels voor extra belichting.

Belichtingstechniek

Toepassing van Fischers techniek bij een commerciele opdracht.

Belichtingstechniek

Een historisch plaatje, zorgvuldig geënceneerd en belicht.

Belichtingstechniek

Let op de spiegels gereflecteerd in de wieldop van de auto. Zie ook de extra schaduwen.

Belichtingstechniek

Een "romantische scene" in decor.

Belichtingstechniek

Fischer aan het werk met een zelfgemaakt houten "huis" voor zijn camera; speciaal gebruikt voor buitenopnames.

Onderwateropnames

Fischer leerde duiken op Bonaire in WOII. Vele onderwateropnames zijn er in zijn collectie te vinden.

Onderwateropnames

Sommige onderwateropnames werden in opdracht gedaan.

Studio-opnames

Studio van Fred Fischer. Fischer had zijn studio aan de Breedestraat in Punda, later aan de Schottegatweg-Oost nabij Saliña.

Luchtopnames

Fischer's luchtopnames geven een uniek beeld van groei van wijken en infrastructuur. Hierbij enkele voorbeelden.

Luchtopnames

Emmastad

Luchtopnames

Punda, barkjes

Luchtopnames

De Willem III kazerne in het waterfort

Luchtopnames

Saliña, Chrysler showroom; het huidige WIMCO-gebouw.

Fischer in de samenleving

Fred Fischer was een actieve participant in de samenleving. Hij leefde als een "Bon Vivant" en werd daarom gewaardeerd. Hij werd een bekende Curaçaoënaar.

Fischer in de samenleving

en gewaardeerd om zijn humor...

Fischer in de samenleving

Fred Fischer zond in 1956 de foto in van de hond die aan de habijt van de geestelijke hangt. Zijn inzending won in maart 1957 een World Press Photo Award.

Worldpress Foto Prijs 1957

Fred Fischer zond in 1956 de foto in van de hond die aan de habijt van de geestelijke hangt. Zijn inzending won in maart 1957 een World Press Photo Award.